مقدمه
اجرای موفق چاه ارت به شدت متاثر از شرایط محیطی به ویژه ویژگی‌های خاک منطقه است. طبق استاندارد IEEE حداکثر مقاومت اهمی چاه ارت، باید بین 1اهم تا 5 اهم باشد(بسته به نیاز دستگاه‌ها و یا ساختمان). نحوه اجرای چاه ارت را به دو روش کلی، چاه ارت عمقی و چاه ارت سطحی، میتوان نام برد. در روش اجرای چاه ارت صفحه ای، با اتصال سیم مسی به انواع صفحه مسی، سیستم ارتینگ اجرا می‌گردد. اجرای ارتینگ به روش میله ارت (روش سطحی یا میله راد) در مناطقی به کار می‌رود که حفر عمیق چاه امکان‌پذیر نباشد.
اجرای چاه ارت صفحه ای
فیلم نحوه اجرای چاه ارت
اصول اجرای چاه ارت
حفر چاه ارت
یک حلقه چاه به عمق حداقل 4 متر و یا بیشتر تا رسیدن به رطوبت طبیعی زمین و با در نظر
گرفتن فصول خشک سال حفر گردد. (مثلا بهترین زمان برای تشخیص رطوبت خاک در فصل تابستان
می باشد)
بهتر است دهنه چاه ارت حدودا 70 تا 75 سانتیمتر باشد؛ دهنه
چاه ارت هر چه بزرگتر باشد، میزان استفاده از بنتونیت و یا مواد کاهنده
بیشتر خواهد شد.
مواد لازم جهت اجرای چاه ارت
برای هر چاه ارت بسته به نوع صفحه ارت، میزان مواد کاهنده
یا بنتونیت متفاوت می باشد. به عنوان مثال اگر صفحه مسی شما 3*660*660 میلی‌متر باشد
حتما نیاز به 500 تا 600 کیلو مواد کاهنده و یا بنتونیت دارید و اگر صفحه مسی شما 3*500*500
میلی‌متر باشد حدود 400 تا 450 کیلوگرم نیاز به مواد کاهنده و یا بنتونیت دارید. البته
مقدار استفاده از مواد بسته به شرکتهای تولید کننده نیز دارد به عنوان مثال بنتونیت
با جذب رطوبت 900 و مش 100 بعد از افزودن آب کاملا حجیم شده و به تعداد کیسه کمتری
برای اجرای چاه ارت نیاز است. توصیه می شود دستور ترکیب مقدار استفاده
آب به مواد کاهنده و بنتونیت را از شرکتهای تولید کننده این مواد خواستار باشید.
کیسه های مواد کاهنده یا بنتونیت را باز کرده در بیرون چاه ارت و
یا داخل بشکه بزرک با آب مطابق دستورالعمل سازنده مواد ترکیب کنید. اگر فشار آب محل
اجرای چاه ارت زیاد باشد می توانید همزمان که کیسه ها را پاره میکنید
یک به یک در بیرون چاه ارت با آب ترکیب کنید و داخل چاه ارت
بریزید.
ابتدا 10 تا 20 سانتی متر کف چاه ارت را با مواد کاهنده و یا بنتونیت
پر کرده، سپس آماده قرار دادن صفحه مسی در داخل چاه ارت باشید.
اتصال سیم مسی به صفحه ارت
حداقل سایز سیم مسی برای اجرای چاه ارت، مقطع 35 میلی‌متر مربع می‌باشد، توجه
کنید به هیچ عنوان از کابل ارت (سیم روکشدار سبز و زرد) در داخل چاه ارت استفاده نکنید.
اتصال سیم مسی لخت هوایی به صفحه باید با جوش آرگون و یا جوش کدولد
(اگزوترمیک) باشد. حتما توجه داشته باشید از بست و یا کلمپ و یا پیچ و مهره برای بستن
سیم به صفحه استفاده نشود.
دستورالعمل اجرای چاه ارت
- صفحه مسی را به‌صورت عمودی داخل چاه ارت قرار دهید.
- بنتونیت یا مواد کاهنده را خارج از چاه با هم مخلوط کرده و سپس داخل چاه ارت ریخته به‌صورتی که
صفحه داخل مواد محو گردد.
- لوله پلیکا نمره 6 یا 8 را داخل چاه ارت قرار داده و می‌توانید داخل
آن را از سنگ ریزه پر کنید، همچنین انتهای لوله را بسته و به فواصل 20 سانتی تا
بالای لوله سوراخهایی دو طرف لوله ایجاد کنید. این لوله شارژ آب است که بصورت دوره
ای هر ماه مقداری آب داخل لوله ریخته و کمک میکنید به رطوبت داخل چاه ارت
در فصول خشک سال.
- روی مواد کاهنده یا بنتونیت دو یا سه فرغون ماسه یا خاک نرم پر کنید.
- الباقی چاه ارت را با خاک خود چاه ارت طوری که سنگ
و نخاله های بزرگ را جدا کرده و یا خاک چاه ارت را سرند کرده و به
داخل چاه ارت بریزید.
- بالای چاه ارت از حوضچه ارت استفاده و یا می‌توانید از جعبه
تست باکس چاه ارت در نزدیک چاه ارت و برروی دیوار
استفاده نمائید. این انشعاب جهت تست دوره ای چاه ارت مورد استفاده
قرار می گیرد.
- جهت اتصالات داخل تابلو تست باکس و یا حوضچه ارت از کابلشو استفاده شود و به تسمه مسی
داخل تابلو تست باکس با پیچ و مهره استیل متصل گردد.
- جهت همبندی (هم پتانسیل سازی) قسمتهای فلزی ساختمان نظیر ستونها و لوله های فلزی، پایه
های فلزی، بدنه تابلوها و دستگاه های الکتریکی از سیم مسی و یا کابل ارت استفاده کرده
و این اتصالات را به چاه ارت با کابلشو متصل می کنیم.
- مرحله آخر اجرای چاه ارت تست مقاومت کلی سیستم ارتینگ ما می‌باشد.
دستگاهی که فقط و فقط می‌تواند میزان مقاومت چاه ارت را بسنجد دستگاه
ارت تستر (ارت سنج) می‌باشد. خارج از روشهای اندازه گیری که در این مبحث نمی گنجد؛
مقاومت سنجیده شده با در نظر گرفتن کلیه همبندیها و چاه ارت باید زیر
دو اهم بدست بیاید. در غیر این صورت باید چاه ارت دیگری احداث نمود
و به سیستم پارالل کرد.
همچنین می‌توانید مقاله چاه ارت چیست را مطالعه بفرمائید.